IGWP wyjaśnia, dlaczego w Polsce stawki za wodę i ścieki mogą różnić się nawet dziesięciokrotnie.
Wszystkich obowiązuje co prawda jedno rozporządzenie, ale obok pojawia się wiele istotnych czynników, które ostatecznie różnicują cenę za wodę i ścieki w poszczególnych gminach. Izba Gospodarcza "Wodociagi Polskie" wydała informację prasową mającą na celu rozwianie wątpliwości. Zwrócono uwagę, że polskie gminy i firmy wod-kan musiały poczynić ogromne inwestycje , aby dogonić rozwinięte kraje europejskie. W latach 1990-2013 długość sieci wodociągowych i kanalizacyjnych wzrosła ponad pięciokrotnie! Jednocześnie rozwijały się też oczyszczalnie ścieków.
Aż 40% taryfy stanowi amortyzacja od całej inwestycji łącznie z dotacjami. IGWP zwraca uwagę, iż to oznacza, że jeśli gmina rozbudowuje sieć i chce się dostosować do norm środowiskowych wymaganych przez UE, musi się to odbić na cenie wody i ścieków. Gminy i przedsiębiorstwa wod - kan, które opieszale podchodzą do spraw rozwoju infrastruktury wod-kan, mają najniższe koszty, ale takich przedsiębiorstw jest około 20, na 1700 istniejących! Przytoczono przykład, że najmniej w Polsce łącznie za wodę i ścieki płacą mieszkańcy miejscowości Chorzele w woj. mazowieckim (3,78 zł za m3). Szokująco wygląda na tym tle łączna stawka wody i ścieków w gminie Stara Kamienica w woj. dolnośląskim (68,70 zł/m3). Jednak ani jedna, ani druga nie odzwierciedla sytuacji ogólnopolskiej. Za wodę i ścieki Polacy płacą średnio 6 – 12 zł/m3. Korzystnie na tym tle wygląda opłata obowiązująca mieszkańców Leszna, która wynosi łącznie ok. 8 zł/m3.
Poza nakładami poniesionymi na rozwój, cenę kształtują także wydatki związane z uzdatnianiem wody i oczyszczaniem ścieków. Koszty uzdatniania zależą od rodzaju zasobów wodnych, z jakich gmina korzysta (głębinowe lub powierzchniowe, a także ich jakość). Stawki za ścieki zależą od charakteru zlewni. Jeśli ścieki są dostarczane tylko kanałami grawitacyjnymi koszty są dużo niższe niż w przypadku, gdy nieczystości trzeba przepompowywać. Koszty na oczyszczalniach wyglądają podobnie – obowiązuje tylko reguła: im większa oczyszczalnia, tym niższa cena jednostkowa.
Jak wygląda opłata za wodę i ścieki na tle innych? IGWP porównało koszty usług sektoru wod-kan z usługami firm dostarczających prąd czy gaz. Według danych GUS za 2012 r., średnie miesięczne wydatki polskiego gospodarstwa domowego na dostawę zimnej wody i odprowadzanie ścieków (czyli koszt korzystania z dwóch mediów – sieci wodociągowej i kanalizacyjnej) wyniosły łącznie 24,11 zł na osobę. Tymczasem konsumowana średnio przez jedną osobę energia cieplna (jedno medium przesyłowe) kosztowała 24,58 zł. Razem za energię elektryczną i gaz każdy mieszkaniec kraju zapłacił średnio 72,11 zł miesięcznie.
Warto także zaznaczyć, że polskie ceny za wodę i ścieki są zbliżone do cen w innych krajach UE. Chociaż nasz kraj musi spełniać wyższe wymagania jakościowe. ""Jako obszar wrażliwy (zlewnia M. Bałtyckiego) powinna oczyszczać ścieki dużo dokładniej niż Hiszpania, Francja czy Wlk. Brytania. A to wiąże się z kosztami" podsumowuje T. Rzepecki.
Zasady ustalania taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków określa ustawa z dn. 7 czerwca 2001 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 123 poz. 858). Ceny i stawki opłat za usługi wod-kan ustalane są zgodnie z rozporządzeniem Ministra Budownictwa z dn. 28 czerwca 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 127, poz. 886).
